Μουσείο της Ερέτριας

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας ιδρύθηκε το 1960, αλλά η σημερινή δομή επεκτάθηκε και ανακαινίστηκε το 1989-1991 από την τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με την Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή. Το έργο χρηματοδοτήθηκε επίσης από την τελευταία.
Τα εκθέματα καλύπτουν όλες τις περιόδους της αρχαιότητας και προέρχονται από όλο τον κόσμο. Τα γλυπτά από το ναό του Απόλλωνα Δαφνηφόρου και τα ευρήματα από τα πρωτογεωμετρικά νεκροταφεία του Λευκαντί και της Ερέτριας είναι από τα σημαντικότερα.

Μεταξύ των σημαντικότερων εκθεμάτων του μουσείου είναι:

• Πήλινο αλάβαστροΛευκαντί από την ύστερη Μυκηναϊκή περίοδο (1200-1000 π.Χ.). Σε αυτό απεικονίζονται γρύπες, ζαρκάδια και ελάφια.
• Ο Λευκαντί “Κένταυρος” (950-900 π.Χ.). Το πήλινο πρωτογεωμετρικό ειδώλιο ανακαλύφθηκε σπασμένο σε δύο κομμάτια, το καθένα θαμμένο χωριστά. Είναι η παλαιότερη απεικόνιση του μυθικού πλάσματος που είναι μισό άνθρωπος, μισό άλογο.
• Κολιέ με κρεμαστό κόσμημα Ίσιδας και Ωρού από χάντρες φαγεντιανής (1050-900 π.Χ.). Το περιδέραιο ανακαλύφθηκε στο νεκροταφείο του Λευκαντί, μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα που εισήχθησαν από την Κύπρο και τη Φοινίκη, επιβεβαιώνοντας την αλληλεπίδραση του Λευκαντί, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή της Ερέτριας, με την Κύπρο και τη Φοινίκη κατά την πρώιμη ιστορική περίοδο.
• Ταφικός αμφορέας (800-700 π.Χ.). Περιείχε τα αποτεφρωμένα λείψανα ενός παιδιού. Το αγγείο αυτό είναι ένα τυπικό προϊόν του εργαστηρίου κεραμικής της Ευβοίας όσον αφορά το σχήμα και τη διακόσμηση.
• Ταφικός αμφορέας με μαύρο σχήμα από τη νεκρόπολη της Ερέτριας (560 π.Χ.). Απεικονίζει τη μάχη μεταξύ του Ηρακλή και των Κενταύρων από τη μία πλευρά και της “Potnia Theron” (“Αφέντρα των ζώων”), μιας μινωικής θεότητας που θεωρείται προδρομική μορφή της θεάς Άρτεμης, από την άλλη.
• Το παιδικό γλυπτό σύμπλεγμα του Θησέα και της Αντιόπης από το ναό του Απόλλωνα Δαφνηφόρου (510-500 π.Χ.). Απεικονίζει την απαγωγή της Αντιόπης, της βασίλισσας των Αμαζόνων, από τον Θησέα, τον θρυλικό βασιλιά και ιδρυτή της Αθήνας, και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα της Ύστερης Αρχαϊκής περιόδου. Η θεά Αθηνά, που ήταν το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας, ήταν επίσης παρούσα, όπως και αρκετές μαχόμενες Αμαζόνες. Η διακόσμηση του ναού αποδίδεται στον Αθηναίο γλύπτη Αντέννορα, ο οποίος είναι επίσης υπεύθυνος για ένα από τα πιο διάσημα αγάλματα της Κόρης στο μουσείο της Ακρόπολης, την “Κόρη του Αντέννορα”.
• Παναθηναϊκός αμφορέας (363-62 π.Χ.) που ανακαλύφθηκε στην Ερέτρια κατά την ανασκαφή ενός σπιτιού. Οι νικητές των Παναθηναϊκών Αγώνων έπαιρναν ως έπαθλο αυτά τα μεγάλα δοχεία γεμάτα με λάδι. Είχαν τυπική εικονογραφική διακόσμηση, με την ένοπλη θεά Αθηνά στην κύρια πλευρά και το άθλημα στο οποίο είχε θριαμβεύσει ο βραβευθείς αθλητής – στην περίπτωση του αμφορέα της Ερέτριας η πάλη – στην πίσω πλευρά.
• Γοργονείον από τερακότα (380-323 π.Χ.), διακοσμητικό στοιχείο από το “Σπίτι των ψηφιδωτών” της Ερέτριας. Το Γοργόνειον ήταν μια αναπαράσταση του κεφαλιού της Μέδουσας Γοργώ, ενός μυθικού πλάσματος του οποίου η εικόνα θεωρούνταν ότι έδιωχνε το κακό στην κλασική αρχαιότητα.
• Επίνειο με μαύρες μορφές που απεικονίζει σκηνή συμποσίου από την Αμάρυνθο (τέλος του 6ου αιώνα π.Χ.). Το επινέτρον, ένα από τα πιο ασυνήθιστα κεραμικά σχήματα, φοριόταν στο μηρό ενώ το μαλλί προετοιμαζόταν για την ύφανση.